1992 yılında yapılan Rio Çevre ve Kalkınma Konferansında sürdürebilir kalkınma için çevre değerlerinin korunması gerektiği ortaya koyularak doğal kaynakların tüketimi ile üretimi arasında bir dengenin kurulması gerektiği gerçeği benimsenmiştir. Birleşmiş Milletler 2002 yılını Uluslararası Dağ Yılı ve 11 Aralık tarihinide Uluslararası Dağ Günü ilan etmiş olup dağların korunmasının önemini ortaya koymuştur.
Dağlar, birçok büyük nehrin kaynağı ve insanların yarısından fazlasının, içme, ev kullanımı, tarım ve endüstri için kullandığı suyu sağlayan su kuleleri olması bakımından önemlidir. Ayrıca dağlar, enerji kaynakları ve maden zenginliğinin yanı sıra, biyolojik çeşitliliğin de zengin olduğu ekosistemlerdir. Hassas ekosistemler olan dağlar, önceleri yalnız, dağcılar ve doğa sevenlerin ilgisini çekerken, artık insanlar, boş vakitlerini geçirmek amacıyla bu alanlara yönelmiştir. Tabiattaki pek çok ekosistemin bozulmasına neden olan bilinçsiz ve duyarsız insan davranışı kalıpları ve ekoturizmin yarattığı baskılar, bu ortamları da tehdit etmektedir.
Uluslararası Dağ Günü için yıllara göre temalar şöyledir:
Dağ Tarımı (2014), Daha İyi Bir Geçim İçin Dağ Kaynaklı Ürünlerin Desteklenmesi (2015), Dağ Kültürleri: Çeşitliliği Kutlamak ve Kimlikleri Güçlendirmek (2016). ‘Baskı Altındaki Dağlar: İklim, Açlık ve Göç’ (2017), ‘İçtiğimiz Sudan Yediğimiz Besine’ (2018).
Bu özel günün amacı dağların önemi konusunda farkındalık yaratmak, dağlarda yaşayan ve geçimini dağlardan sağlayan insan topluluklarının sorunlarına dikkat çekmek, yeşil ekonomiyi güçlendirmek, dağ canlı yaşamını korumak ve geliştirmektir. Ve ayrıca dünyada ki, içilebilir su kaynaklarının yarısından fazlası dağlardadır. Dünyadaki bütün nehirler de dağlardan doğmaktadır. Tüm bu girişimlerin temelinde doğayı koruyacak ve doğaya sahip çıkacak duyarlı, eğitilmiş insanların kazanımı ve çevre eğitimine katkıda bulunmaları amaçlanmıştır.
Federasyonumuz sürdürülebilirlilik kavramı içinde farkındalığı artırmak için 08-09 Kasım 2018 tarihlerinde İzmir Bozdağ Tırmanışı yapmış ve katılımcılar bilgilendirilmiştir. Yine aynı hafta sonu bir çok dağda kulüplermizin organize ettiği tırmanışlar yapılarak günün önemi vurgulanmaya çalışılmıştır.
Bu kapsamda federasyonumuz Çevre Kurulu Üyesi Prof. Dr. Kazım YILDIZ‘ın hazırlamış olduğu Ekoloji, Çevre ve Dağlar adlı makaleyi heyecan ve merakla okuyacağınız kanaatiyle dağlara gönül vermiş tüm dağcı dostların Uluslararası Dağ Gününü kutlarım.
Prof. Dr. Ersan BAŞAR
